Samodzielne Publiczne Pogotowie Ratunkowe w Krośnie - Pierwsza Pomoc Przedmedyczna

PIERWSZA POMOC W STANACH BEZPOŚREDNIEGO ZAGROŻENIA ŻYCIA

Podchodząc  do  poszkodowanego należy przede wszystkim ocenić jego stan, aby zorientować się jakiej wymaga pomocy.

Ocena poszkodowanego obejmuje takie elementy jak:

1. Sprawdzenie czy jest przytomny (ocenić reakcję na bodźce).
2. Ocenić jakie ma urazy wymagające zabezpieczenia.

GDY  POSZKODOWANY  REAGUJE  NA  BODŹCE  – ocenić rozległość urazu, udzielić stosownej pomocy, ułożyć w pozycji bezpiecznej i wezwać pomoc.

GDY  POSZKODOWANY  NIE  REAGUJE NA BODŹCE – udrożnić drogi oddechowe poszkodowanego, sprawdzić oddech i jak najszybciej wezwać pomoc, a następnie:

Poszukać oznak krążenia – w ciągu 10 sek wzrokowo, słuchowo i dotykiem sprawdzić czy pojawiają się prawidłowe oddechy, kaszel lub ruchy pacjenta. Jeśli nie jesteśmy przekonani, że występuje jedna lub parę wymienionych oznak zachowania krążenia, podjąć czynności ratownicze do czasu przyjazdu pogotowia.

Gdy oznaki krążenia są zachowane, przystąpić do przywracania oddechu.

CZYNNOŚCI RATOWNICZE KONTYNUOWAĆ DO CZASU PRZYJAZDU POGOTOWIA

Badanie stanu świadomości

składa się z dwóch elementów:

1. próby nawiązania kontaktu słownego (głośne i wyraźne zadanie pytania  np.  co  się stało ?, jak się czujesz ?, otwórz oczy !, jak się nazywasz ?
2. wywarcie słabego  bodźca dotykowego np. uciśnięcie w okolicy barku  lub  uszczypnięcie w okolicy obojczyka. Brak reakcji  na  badanie  nasuwa  podejrzenie, że mamy do czynienia z nieprzytomnym.  W takim przypadku należy natychmiast udrożnić mu drogi oddechowe.

Objawy utraty przytomności

1. Brak możliwości nawiązania kontaktu słownego,
2. Brak reakcji na bodźce mechaniczne np. szczypanie, ukłucie,
3. Wiotkość mięśni.

W stanach nieprzytomności istnieje szczególne zagrożenie życia w wyniku niedrożności oddechowej lub zaaspirowania wymiocin i innych wydzielin do dróg oddechowych.

POSTĘPOWANIE Z CHORYM NIEPRZYTOMNYM

1. Ewakuacja poszkodowanego  z  okolicy zagrożenia i ochrona go przed dodatkowymi czynnikami szkodliwymi.
2. Sprawdzenie podstawowych czynności życiowych.
3. Bezpieczne ułożenie chorego.
4. Postępowanie przeciwwstrząsowe.

U  chorych nieprzytomnych oddychających spontanicznie szczególną  uwagę należy zwrócić na zapewnienie drożności górnych dróg oddechowych, jak również na zapobieganie wymiotom. W tym celu należy  ułożyć  chorego w pozycji bocznej ustalonej („bezpiecznej”).

Technika układania w pozycji bocznej ustalonej („bezpiecznej”)

1. Zdjąć poszkodowanemu okulary
2. Uklęknąć obok poszkodowanego i upewnić się czy obie jego kończyny dolne są wyprostowane.
3. Kończynę górną od strony ratownika ułożyć w zgięciu 90⁰ w stawie barkowym i łokciowym; dłoń powinna być skierowana ku górze
4. Przełożyć dalsze ramię poszkodowanego w poprzek klatki piersiowej, a grzbiet dłoni podłożyć pod policzek.
5. Drugą ręką uchwycić dalszą kończynę dolną ratowanego tuż pod kolanem od zewnątrz i podciągnąć ku górze nie odrywając stopy od podłoża.
6. Trzymając nadal dłoń poszkodowanego przy policzku energicznie nacisnąć na zgięte kolano tak by poszkodowany obrócił się na bok w kierunku ratownika
7. Ustawić kończynę dolną znajdującą się u góry tak, by była zgięta w stawie biodrowym i kolanowym pod kątem 90⁰ .
8. Odgiąć głowę ratowanego do tyłu, by upewnić się, że drogi oddechowe są drożne
9. Gdy jest to konieczne, ułożyć rękę ratowanego pod policzkiem tak, by utrzymać odgięciowe ułożenie głowy
10. Regularnie sprawdzać stan poszkodowanego.
11. Gdy zachodzi konieczność pozostawienia poszkodowanego w pozycji bezpiecznej powyżej 30 min należy odwrócić go na drugi bok.

Metody przywracania drożności dróg oddechowych

Najczęstszą  przyczyną niedrożności górnych dróg oddechowych (g.d.o.)  u osób nieprzytomnych leżących na plecach jest opadnięcie żuchwy i zamknięcie światła dróg oddechowych na poziomie gardła przez przemieszczony wraz z żuchwą język, co powoduje brak oddechu czyli bezdech.

Bezdech  jest krańcową formą niewydolności oddechowej. Przyczyną  bezdechu  może być toczący się proces chorobowy, zatrucie, utonięcie,  porażenie  prądem,  uraz, zamknięcie dróg oddechowych przez  ciało  obce lub najczęściej opadnięcie żuchwy wraz z językiem.

W celu przywrócenia drożności g.d.o. należy odgiąć głowę ku tyłowi z jednoczesnym wysunięciem żuchwy ku przodowi i ku górze w taki sposób, aby zęby żuchwy były w prognatyzmie do zębów szczęki. U chorych z podejrzeniem urazu kręgosłupa po naciągnięciu głowy w osi kręgosłupa poprzestajemy tylko na wysunięciu żuchwy do góry bez odginania głowy.

Kliniczne  objawy bezdechu to:

Brak ruchu powietrza w okolicy nosa  i  ust, brak ruchów klatki piersiowej, utrata przytomności, bladość  i / lub zasinienie błon śluzowych oraz skóry twarzy i dystalnych części kończyn.

Aby  ocenić  strumień powietrza wydechowego, badający, po udrożnieniu górnych dróg oddechowych, zbliża policzek i ucho do ust i nosa  poszkodowanego  i stara się wyczuć ciepło  i  ruch powietrza, wysłuchać szmery oddechowe oraz jednocześnie kątem oka obserwuje ruchy klatki piersiowej. To samo badanie możemy wykonać przez zbliżenie grzbietu  jednej  ręki do ust i nosa chorego, drugą rękę układamy na klatce piersiowej badanego. Badanie oddechu powinno trwać nie dłużej niż 10 sek. Jeżeli  nie stwierdzimy czynności oddechowej musimy przystąpić do przywracania oddechu.

Technika sztucznej wentylacji metodą „usta-usta”

1. Klęknąć obok głowy poszkodowanego.
2. Udrożnić drogi oddechowe
3. Zacisnąć otwory nosowe kciukiem i palcem wskazującym ręki leżącej na czole.
4. Wykonać głęboki  wdech, własnymi ustami objąć szczelnie usta poszkodowanego
5. Wdmuchiwać powietrze wydechowe do ust poszkodowanego w czasie ok. 1,5 do 2 sek. jednocześnie sprawdzając skuteczność przez obserwację ruchów klatki piersiowej.
6. Po zakończeniu wdmuchiwania powietrza oddalić usta od ust ratowanego (dokonując  własnego  wdechu),  jednocześnie obserwować klatkę  piersiową z równoległą obserwacją powietrza wydechowego w okolicy ust i nosa ratowanego.
7. Sztuczne oddychanie prowadzić z częstością 12 oddechów na minutę (1 oddech na 5 sekund). Objętość wdmuchiwanego powietrza 700-1000 ml.

 Technika sztucznej wentylacji metodą „usta-nos”

1. Klęknąć obok głowy ratowanego.
2. Udrożnić drogi  oddechowe, docisnąć żuchwę do szczęki (kciuk ręki  trzymającej brodę pacjenta dociska jego wargę dolną do górnej zamykając usta chorego).
3. Wykonać głęboki wdech, nos pacjenta objąć szczelnie własnymi ustami.
4. Wdmuchnąć powietrze wydechowe do nosa ratowanego w czasie ok. 1,5 do  2 sek. jednocześnie sprawdzając skuteczność przez obserwację klatki piersiowej (ruchy oddechowe).
5. Po zakończeniu wdmuchiwania powietrza oddalić usta od nosa ratowanego (dokonując własnego wdechu), otworzyć usta pacjenta aby powietrze mogło swobodnie opuścić jego drogi oddechowe jednocześnie obserwować klatkę piersiową z równoległą obserwacją powietrza wydechowego w okolicy ust i nosa ratowanego.
6. Sztuczne oddychanie prowadzić z częstością 12 oddechów na minutę (1 oddech na 5 sekund). Objętość wdmuchiwanego powietrza 700-1000 ml.

Technika zewnętrznego masażu serca

1. Ułożyć pacjenta  na plecach na twardym podłożu).
2. Odsłonić klatkę piersiową (mostek).
3. Zlokalizować miejsce ucisku

• palcem wskazującym i środkowym wyczuć łuk żebrowy po stronie bliższej, złączone palce przesunąć do miejsca w którym żebra łączą się z mostkiem. Pozostawić w tym miejscu palec środkowy, a wskazujący umieścić na mostku
• nadgarstek drugiej dłoni przesunąć w dół mostka, aż zetknie się z palcem wskazującym pierwszej ręki. Powinno to wypaść w środku dolnej połowy mostka

4. Ułożyć na  ręce  uciskającej drugą rękę, palce rąk uniesione (bez kontaktu z klatką piersiową).
5. Wywierać rytmiczne uciski całym ciężarem ciała, kierunek ucisku prostopadle w dół, kończyny górne wyprostowane w łokciach, siła ucisku tak dobrana aby mostek uginał się na głębokość 4 do 5cm,  faza  ucisku  i faza zwolnienia ucisku (bez odrywania rąk od mostka)  w  stosunku  czasowym  1:1,  rytm  uciśnięć 100 /minutę.
6. Po wykonaniu  30 uciśnięć mostka wykonać 2 sztuczne oddechy. Sztuczne  oddychanie i pośredni masaż serca wykonywać naprzemiennie  do  czasu powrotu samoistnych czynności życiowych lub do momentu  przybycia pomocy (zmiana przez innego ratownika albo przejęcie chorego przez personel medyczny).
7. Nie przerywać resuscytacji na dłużej niż 5 sekund.

• Przerwać akcję dla ponownego poszukiwania oznak życia tylko wówczas, gdy ratowany się poruszy.

POSTĘPOWANIE W ZADŁAWIENIU

 Najczęściej zadławieniu ulegają osoby jedzące lub dzieci, które biorą drobne ciała obce do ust. Osoba dławiąca się zazwyczaj chwyta się rękoma za szyję. Przy częściowym zatkaniu dróg oddechowych u ratowanego występuje lęk i dość intensywnie kaszle. Natomiast przy całkowitym zatkaniu dróg oddechowych zadławiony nie może mówić, oddychać ani kaszleć, kurczowo trzyma się rękoma za szyję, aż wreszcie traci przytomność. Jeśli ratowany oddycha należy zachęcać go do jak najgłębszego kaszlu. Gdy kaszel jest nieskuteczny, a poszkodowany traci siły, przestaje kaszleć lub oddychać należy przystąpić do uderzeń między łopatki.

• usunąć z jamy ustnej widoczne fragmenty ciał obcych lub luźne protezy zębowe
• stanąć z boku i nieco z tyłu za poszkodowanym
• pochylić mocno poszkodowanego do przodu, tak aby przemieszczające się ciało obce wydostało się na zewnątrz, zamiast przesunąć się głębiej do dróg oddechowych
• nadgarstkiem ręki wykonać 5 silnych uderzeń między łopatkami aby przemieścić ciało obce na zewnątrz.

Jeśli uderzenia między łopatki są nieskuteczne przystąpić do uciśnięć nadbrzusza

• stanąć za poszkodowany, objąć go obydwoma kończynami górnymi nie dotykając żeber
• zaciśniętą w pięść dłoń położyć tuż za pępkiem, uchwycić ją drugą dłonią
• pochylić poszkodowanego ku przodowi
• silnie pociągnąć splecione dłonie do kręgosłupa i ku górze tak, aby dłonie przesunęły się pod łuki żebrowe
• jeśli ciało obce nie wypadło, skontrolować jamę ustną poszkodowanego czy nie przesunęło się ciało obce. Jeśli nie wykonywać na przemian 5 uderzeń w plecy i 5 uciśnięć nadbrzusza. Jeśli poszkodowany traci przytomność może nastąpić zwiotczenie mięśni krtani, co umożliwia przedostanie się powietrza do płuc.

Po utracie przytomności należy natychmiast

• odgiąć głowę ratowanego i usunąć wszystkie widoczne ciała obce z jamy ustnej
• poprawić drożność dróg oddechowych przez uniesienie żuchwy
• czuciem, słuchem i wzrokiem sprawdzić czy ratowany oddycha
• jeżeli poszkodowany nie oddycha podjąć próbę wykonania 2 wdmuchnięć powietrza, jeśli nie udaje się wdmuchnąć powietrza podczas 5 prób natychmiast rozpocząć uciski klatki piersiowej w miejscu pośredniego masażu serca, aby usunąć ciało obce
• po 30 uciśnięciach skontrolować jamę ustną czy nie ma ciała obcego, następnie podjąć próby wdmuchnięcia powietrza do płuc.
• Sekwencję 30 uciśnięć z próbami wdmuchnięć powietrza powtarzać do czasu uzyskania skutecznych oddechów.
• Jeśli uda się wykonać skuteczne oddechy sprawdzić oznaki zachowania krążenia i kontynuować działanie ratownicze stosownie do sytuacji.

POSTĘPOWANIE W ZRANIENIACH

Rana  to  przerwanie  ciągłości powłok zewnętrznych. Zostaje wówczas naruszona ciągłość skóry i utworzona droga między światem zewnętrznym, a  tkankami położonymi głębiej, powstają zatem wrota zakażenia,  przez  które mogą wtargnąć drobnoustroje chorobotwórcze.  W  związku z przerwaniem tkanek ulegają również uszkodzeniu naczynia  krwionośne.  Rany cięte krwawią zazwyczaj obficiej, rany tłuczone  krwawią skąpo. W zależności od jakości skaleczonych naczyń  rozróżnia  się krwawienie tętnicze, żylne, włosowate i mieszane.

Zasady zaopatrywania ran.

1. Na miejsce zranienia nałożyć czysty, w miarę możliwości jałowy opatrunek z gazy  lub innego materiału. Bezpośrednio na ranę nie nakładać materiału kłaczkującego jak wata czy lignina.
2. Nie dotykać ran palcami, nie wyciągać ciał obcych tkwiących w ranie.
3. Podczas zakładania opatrunków chory powinien siedzieć lub leżeć.
4. Ciągle obserwować chorego, nie zostawiać go samego.
5. Nie przemywać ran środkami antyseptycznymi. Ranę można jedynie polać 3% wodą utlenioną jeżeli w danym momencie jest dostępna.
6. W zranieniach klatki piersiowej: nie wyciągać tkwiących w ścianie klatki piersiowej ciał obcych,  nie  unieruchamiać  ich gdy rytmicznie poruszają się, nałożyć jedynie delikatny opatrunek osłaniający,
7. na ranę zakłada się opatrunek uszczelniający – z wentylem typu” flater”, aby zapobiegać ewentualnie narastającej odmie,
8. chorego ułożyć na boku po stronie zranionej, w pozycji półleżącej.
9. W ranach brzucha, w wyniku których doszło do wytrzewienia jelit: delikatnie  okryć  trzewia czystym opatrunkiem, nie wciskać ich do brzucha,
10. dbać o zachowanie suchości opatrunku z zewnątrz,
11. chorego  ułożyć w pozycji półsiedzącej lub na boku w zależności  od  przebiegu rany z lekko podkurczonymi nogami w stawach biodrowych i kolanowych,
12. nie podawać choremu nic doustnie.
13. Zawsze wdrożyć postępowanie p/wstrząsowe

KRWOTOK

Przyczyną  krwotoku  jest przerwanie ciągłości naczyń krwionośnych i wypływ krwi w pełnym jej składzie. Krwotoki dzielimy na:

• zewnętrzne – widoczne  gołym  okiem, 
• wewnętrzne  – niewidoczne (utrata  krwi do tkanek lub jam ciała)

Dzięki mechanizmom obronnym:  kurczliwości  naczyń i krzepliwości krwi, uszkodzone drobne naczynia  krwionośne  po  kilku minutach zamykają się samoistnie.

Przy uszkodzeniu dużych naczyń powstawanie skrzepu następuje bardzo  powoli  lub  w  ogóle, gdyż zaczątki powstającego skrzepu są wypłukiwane  przez kolejną falę krwi. Duży ubytek krwi jest przyczyną niedoboru tlenu i złego odżywienia komórek organizmu. Upośledza  również wydalanie produktów przemian komórkowych. Zaburzenia  w  przepływie krwi w wyniku zmniejszonego wypełnienia naczyń są przyczyną wstrząsu krwotocznego.

Działanie  w  zakresie  pierwszej pomocy uzależnione jest od wielkości  i  umiejscowienia  krwawienia. Głównym celem działania jest zawsze zapobieganie dalszej utracie krwi.

Wykaz czynności ratownika przy silnym krwawieniu

1. Ułożyć chorego płasko.
2. Doraźnie zatamować krwawienie przez uniesienie zranionej kończyny, uciśnięcie naczynia doprowadzającego w miejscu typowym lub  bezpośredni ucisk ręką miejsca krwawienia (w miarę możliwości poprzez jałowy materiał opatrunkowy).
3. Założenie opatrunku uciskowego.
4. Obserwacja chorego i wyglądu opatrunku. Przekrwawiający opatrunek poprawić  przez dołożenie materiału opatrunkowego i dociśnięcie  z taką siłą, aby zachować krążenie głębokie. W żadnym  wypadku  nie należy zdejmować raz założonego opatrunku. W sytuacji  narastającego  zasinienia,  drętwienia  i  mrowienia uciśniętej kończyny rozluźnić założony opatrunek.
5. Dla ratowania życia rozważyć konieczność założenia opaski zaciskającej.
6. Wdrożyć postępowanie przeciwwstrząsowe.

PODSTAWOWĄ METODĄ ZAOPATRYWANIA KRWOTOKÓW JEST

NAŁOŻENIE OPATRUNKU UCISKOWEGO W MIEJSCU KRWAWIENIA !

Wskazania do opaski zaciskowej

Opaskę zaciskową, ze względu na następstwa niebezpieczne dla zdrowia  poszkodowanego,  stosuje  się tylko w ściśle określonych sytuacjach:

1. Amputacja urazowa.
2. Otwarte złamania z silnym krwawieniem.
3. Zmiażdżenie kończyny.
4. Wykrwawienie z zagrożeniem życia, jako następstwo nieskutecznego opatrunku uciskowego.
5. Doraźnie, w sytuacji konieczności jednoczesnego udzielenia pomocy wielu rannym.

Opaskę  zaciskową  można stosować na kończynach. Powinna ona mieć  kilka cm. szerokości, aby nie wrzynała się głęboko w tkanki tworząc nieodwracalne zmiany w naczyniach i nerwach. Po założeniu opaski  zaciskowej obowiązkowo i dokładnie zapisać czas założenia ucisku.

Krwawienie z nosa

1. Posadzić pacjenta w pozycji lekko pochylonej do przodu opuszczając głowę do dołu -czoło powinno być podparte, chory powinien oddychać przez usta. Nie odchylać głowy ku tyłowi !
2. Umożliwić ujście krwi na zewnątrz przez nozdrza, aby pacjent nie połykał krwi.
3. Położyć na kark i nasadę nosa zimne, wilgotne okłady.
4. Równomiernie naciskać skrzydełka nosa tamując upływ krwi.
5. Jeżeli utrata krwi zagraża wstrząsem, kładziemy pacjenta na boku lub na brzuchu, tak aby zapewnić swobodny wypływ krwi.
6. Zapewnić choremu  kwalifikowaną pomoc medyczną. Ostatecznego zatamowania krwawienia i odpowiedni opatrunek może założyć ratownik medyczny.

OPARZENIA TERMICZNE

Oparzenia, to uszkodzenia skóry i leżących pod nią tkanek na skutek działania wysokiej temperatury. Rozległe  oparzenie  wywołuje zespół zaburzeń czynności organizmu zwany  chorobą oparzeniową, której pierwszą fazą jest wstrząs hipowolemiczny.

Postępowanie w oparzeniach.

Za groźne dla życia przyjmuje się oparzenie 18% powierzchni ciała dorosłego i 8% powierzchni ciała dziecka.

1. Znieść czynnik parzący. Rozpocząć oziębianie rany oparzeniowej. Jak najszybciej usunąć oparzonego z miejsca zagrożenia i przystąpić  do  oziębiania, najlepiej przez umieszczenie pod strumieniem chłodnej  wody  lub  w  wannie. Oziębienie rozpoczęte nawet po 30 min. od poparzenia ma nie tylko działanie przeciwbólowe i przeciwobrzękowe,  ale  także  zmniejsza  głębokość oparzeń. Oziębienie stosuje  się aż do ustąpienia bólu, przeciętnie 20-30 min. U chorych  oparzonych  wapnem  niegaszonym  należy  usunąć je ze skóry przez ścieranie, a dopiero potem spłukać silnym strumieniem wody. Poszkodowanych  płonących  przewrócić na ziemię, dokładnie ugasić płonącą  odzież okrywając płonącego możliwie niepalnym materiałem lub tocząc po podłożu. Po ugaszeniu płomienia odkrywamy materiał, a chorego polewamy zimną wodą.
2. Z oparzonych kończyn zdjąć biżuterię, zegarek.
3. Miejsce oparzone zabezpieczyć opatrunkiem p/oparzeniowym lub suchym jałowym opatrunkiem.
4. Wdrożyć postępowanie przeciwwstrząsowe:
5. Jeżeli brak przeciwwskazań, oparzonego ułożyć w pozycji bezpiecznej. Wyższe ułożenie nóg zabezpiecza przed wstrząsem.
6. Okryć chorego suchym kocem, aby zabezpieczyć go przed utratą ciepła.
7. Oparzonym przytomnym podajemy w dużych ilościach chłodne, obojętne płyny do picia (lekko osoloną wodę, herbatę) oraz środki przeciwbólowe.
8. Zapewnić choremu kwalifikowaną pomoc medyczną.

W oparzeniach nie wolno:

1. Miejsc oparzonych polewać spirytusem.
2. Oparzeń smarować maściami i tłuszczami.
3. Stosować barwiących środków odkażających (jodyna, gencjana).
4. Nakłuwać lub nacinać powstałych pęcherzy.
5. Zrywać, odklejać wtopionej w skórę odzieży.
6. Szybko i nerwowo rozbierać chorego oblanego środkiem parzącym lub palącego się, aby nie uszkodzić ciągłości skóry.
7. Pozwolić na ucieczkę płonącemu.
8. Gasić palącego się strumieniem wody, aby nie powodować wtórnych  oparzeń powstającą parą wodną. Płonącego można zanurzyć np. w basenie w celu gwałtownego zduszenia płomienia. Powierzchnię  oparzonej skóry oceniamy regułą dłoni. Powierzchnia dłoni stanowi +1% własnej powierzchni skóry.
9. W oparzeniach twarzy nie stosuje się materiałów opatrunkowych, gdyż przylepiając się  do miejsc oparzonych uniemożliwiają późniejsze zaopatrzenie chirurgiczne z dobrymi efektami kosmetycznymi.

OPARZENIA CHEMICZNE

Wymagają  wypłukania związku chemicznego zimną wodą (mechanicznie usunąć resztki wapna). Dalsze postępowanie jak w oparzeniach termicznych.  Przy  oparzeniach śluzówek jamy ustnej i gardła u chorych  przytomnych, po wypłukaniu zimną wodą oparzonych okolic podajemy  do  picia  (małymi łyczkami) wodę z lodem. Chory powinien jak najszybciej trafić do szpitala. Aby szybko zidentyfikować substancję  żrącą należy zabezpieczyć jej resztki, opakowanie ewentualnie  wymiociny. Przy połknięciach substancji żrącej nie wolno prowokować  wymiotów, aby nie powodować wtórnych oparzeń. Oparzenia  ługami  są znacznie bardziej niebezpieczne niż kwasami, gdyż słabsza  jest  ochrona  organizmu (żołądka) przed ługami. Dla rozcieńczenia  ługu  pacjent  powinien popijać małymi łyczkami płyny obojętne jak: woda, herbata, unikając napojów z dwutlenkiem węgla i alkoholem.

OPARZENIA OKA

Natychmiastowe usunięcie związku parzącego przez długotrwałe  płukanie oka wodą przegotowaną lub z ampułek (poszkodowany leży na wznak, przekręca głowę w stronę oparzonego oka ku dołowi, rozewrzeć powieki oka, niezbyt mocny strumień wody skierować na oko z wysokości ok.10cm. Oko wypłukuje się od nasady nosa w kierunku kącika zewnętrznego. W czasie zabiegu poszkodowany powinien poruszać gałką oczną w możliwie wszystkich kierunkach. Płukanie oka prowadzi się przez co najmniej 30 min.. Zakładamy suchy jałowy opatrunek na oba oczy. Poszkodowany wymaga bezwzględnej i szybkiej konsultacji okulistycznej. Większe ciała obce znajdujące się w oku lub w jego pobliżu usuwa się delikatnie rożkiem czystej tkaniny.

OMDLENIA

Omdlenia to krótkotrwała utrata przytomności w wyniku niedokrwienia mózgu.

Czynniki  predysponujące  do omdleń to: przemęczenie, niedokrwistość, niedożywienie, przebyte zakażenia, okres przekwitania, ciąża, okres dojrzewania.

Objawy omdleń:

Omdlenie poprzedzone jest okresem zwiastunów: blada skóra, obfite poty,  nudności, uczucie oszołomienia, zawroty głowy, osłabienie, mroczki  przed  oczami.

Następnie pojawiają się takie objawy jak: pogłębiony i przyspieszony oddech, zwolnienie pracy serca, wiotkość mięśni, obniżenie ciśnienia tętniczego, słabo napięte, słabo wyczuwalne tętno na tętnicach obwodowych.

Utrata  przytomności trwa od kilku do kilkunastu minut. W niektórych sytuacjach może dojść jedynie do przymroczenia.

Postępowanie w omdleniach:

1. Ułożyć ratowanego w pozycji p/wstrząsowej (kończyny uniesione do góry)
2. Skontrolować podstawowe czynności życiowe
3. Rozluźnić ubranie, ułatwić oddychanie.
4. Zabezpieczyć przed zachłyśnięciem.